Jedno wspólne podwórko, każdy śmietnik z innej bajki i wszystkie za małe, bez odrębnej przestrzeni na odpady gabarytowe; o kwestiach estetycznych już nawet nie wspominając… Ograniczanie produkcji odpadów to podstawa, ale odpowiednie śmietniki też są ważne. Zabiegamy o nie od dawna.

Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego – po naszych licznych apelach w tej sprawie – powoli zabiera się za opracowywanie wytycznych co do śmietników dla całego miasta, w tym także dla ZGNów, TBSów i wspólnot mieszkaniowych. Na prośbę BAiPPu my również przesłaliśmy swoje sugestie co do altan.

 

1. Wielkość śmietników (altan) powinna być dostosowana do liczby korzystających z nich osób. Należy opracować odpowiednie przeliczniki w zależności od wielkości budynku i liczby lokali / mieszkańców z uwzględnieniem liczby i typu lokali użytkowych. W kontekście wprowadzanych nowych zasad segregacji dobrym rozwiązaniem byłyby altany modułowe, których wielkość można zwiększać lub zmniejszać w zależności od zmieniających się potrzeb. Altany modułowe należałoby opracować w kilku wzorach w zależności od typu okolicznej zabudowy i określić odrębnymi przepisami, jaki wzór powinien być stosowany w danym obszarze miasta (tak jak zrobiono ze słupkami blokującymi). Jako ogólną zasadę powinno się jednak przyjmować, że lepsza jest altana za duża niż za mała.

 

2. Obecnie kluczowe jest zapewnienie wystarczającej ilości miejsca na właściwą liczbę pojemników i pojemników w odpowiednim kolorze w zależności od frakcji i w odpowiedniej wielkości oklejonych naklejkami z informacją o frakcji odpadów z każdej strony pojemnika. Naklejka oprócz nazwy frakcji mogłaby również zawierać informację (np. w formie piktogramów z podpisami), jakie śmieci do danego pojemnika wrzucać, a jakich nie). Niekiedy (np. w przypadku altan, z których korzysta kilka wspólnot) konieczne jest zapewnienie kilku pojemników na jedną frakcję odpadów.

 

3. Oddzielna przestrzeń na gabaryty – inną kluczową kwestią jest to, aby śmietniki miały odrębną wydzieloną i dużą przestrzeń na odpady gabarytowe oraz odrębne wejście do tej części („gabarytowni”). Część gabarytowa powinna także odpowiednio maskować śmieci (a więc nie może to być np. sama siatka; chyba że porośnięta zimozielonymi pnączami). Można też rozważyć wydzieloną mini-przestrzeń gospodarczą na przyrządy do sprzątania lub mini-przestrzeń na przedmioty do oddania, ponownego wykorzystywania etc. Na drzwiach do gabarytowni powinna znaleźć się informacja na temat konieczności rozkręcania mebli, zasad wywozu odpadów wielkogabarytowych, typów odpadów, które kwalifikują się jako gabaryty itp. (por. punkt 8).

 

4. Dostępność – do każdego wejścia w altanie powinien prowadzić utwardzony podjazd, ułatwiający dostęp do śmietnika osobom o ograniczonej mobilności (a także umożliwiający odbiór odpadów).

 

5. Materiały – sugerujemy korzystanie z ekologicznych, ale trwałych materiałów, lekkich konstrukcji, ekologicznego oświetlenia wewnątrz i na zewnątrz (panele fotowoltaiczne, oświetlenie solarne, czujki ruchu). Sugerujemy ponadto proste konstrukcje nośne na ścianach, umożliwiające obsadzanie śmietników zimozielonymi pnączami, które zneutralizują nieprzyjemny zapach latem, a także pozwolą na poprawę estetyki miejsca i częściowe zamaskowanie przestrzeni składowania odpadów.

 

6. Mała retencja – rury spustowe z orynnowania altany powinny doprowadzać deszczówkę do zazielenionych części podwórza wokół altany.

 

7. Przestrzeń zamykana – altany powinny być zamykane na klucz, ewentualnie na zamek elektromagnetyczny (czip), tak, by osoby postronne, nie mieszkające na danym podwórku, nie podrzucały śmieci.

 

8. Informacje nt. zasad dotyczących właściwego postępowania z odpadami – bardzo istotne jest uwzględnienie miejsca na tablice informacyjne dotyczące zasad segregacji oraz postępowania z odpadami gabarytowymi (w tym na aktualizowany harmonogram ich wywozu), „zasada 24 h” (informacja o tym, że gabaryty należy wystawiać nie wcześniej niż 24 godziny przed planowanym odbiorem), zasady dotyczące postępowania z odpadami remontowymi (obowiązek zamawiania kontenera na własny koszt, zasady i kontakt dot. dużych elektrośmieci oraz PSZOK-ów).

 

9. Ujednolicenie altan – w przypadku występowania większej liczby altan na danym obszarze (duże podwórko, osiedle) ważne jest, by altany były spójne – zarówno między sobą jak (jednolity wzór) i w stosunku do otoczenia.

 

10. Inne uwagi – istotna jest też kwestia właściwej wentylacji. Warto także rozważyć możliwość tworzenia tzw. „zielonych dachów” przy użyciu odpowiednio dobranej roślinności (np. rozchodnika).

 

11. Obowiązek ubezpieczania (dla altan miejskich/we wspólnotach z udziałem miasta) – do wdrożenia w związku z częstymi pożarami altan.

 

12. Sugerujemy ponadto przeprowadzenie inwentaryzacji obiektów posiadających zsypy i podjęcie działań zmierzających do ich systematycznej likwidacji. Jest to zaprzeczenie idei segregacji odpadów i jednocześnie ogromne zagrożenie pożarowe.

 

Z pewnością, planując szczegółowe wytyczne, należy brać pod uwagę specyfikę i charakter różnych osiedli, w tym obszarów zabytkowych.

 

Dobrym (zwłaszcza od strony estetycznej) przykładem (jednym z wielu możliwych) są modułowe śmietniki zamówione przez miasto Gdańsk, choć sam projekt wymaga dopracowania (odrębne wejścia i przestrzenie na gabaryty, oświetlenie itp.).

 

Bardzo istotna jest kwestia implementacji i egzekwowania przestrzegania opracowanych wytycznych, zarówno przez jednostki dzielnicowe, miejskie (w tym ZGN-y i TBS-y), jak i wspólnoty – opracowanie metod docierania do nich z tymi komunikatami, ale również opracowanie wymogów dotyczących utrzymywania porządku wewnątrz i wokół śmietników. Odsyłamy przy okazji do treści naszej petycji oraz do krótkich tekstów dotyczących powyższych zagadnień: